ΕΚΤΟΝΩΣΗ-ΠΕΙΘΑΡΧΕΙΑ-ΧΑΔΙΑ

Δανείζομαι το τριπτυχο του τίτλου από τα λεγομενα ενός πολύ καλού συναδελφου και θα αποτελέσει την αφετηρία για να ξετυλίξω ορισμένες απόψεις για την εκπαιδευση των σκυλων μας.Είναι σημαντικό καταρχήν να πουμε ότι πρέπει να ακολουθείται η σειρα με την οποιά σας αναφερουμε το τρίπτυχο ώστε ο σκυλος μας να μην οδηγηθεί σε προβληματα συμπεριφορας και βεβαίως να μην γινει ένα κακομαθημενο σκυλι(πράγμα το οποίο είναι πολύ συνηθισμένο και το βλέπω καθημερινά στις επισκέψεις που κανω σε σκυλους πελατών).

Εκτόνωση σημαίνει διάφορες δραστηριότητες που μπορούμε να μοιραστούμε με το σκύλο μας κι αναλογως τη ράτσα,το μέγεθος και την ιδιοσυγκρασία κάθε σκύλου(ποσο ενεργεια κρύβει μέσα του)μεταβάλλεται και το minimum αυτής.Ο χρόνος εκτόνωσης εχει σημασία αλλά βεβαίως πρέπει να προσέχουμε και την ‘ποιότητα’ της εκτόνωσης.Μία ολόκληρη ώρα βόλτα(περίπατος) μπορεί να εχει την ιδια αξία με μόλις ένα τεταρτο τζόκινγκ ή με ένα πεντάλεπτο δαγκωματων στο λουκάνικο(tug of war).Γενικά πάντως ας θυμόμαστε ότι όσο περισσότερο εκτονώνεται ένας σκύλος τόσο λιγότερο ‘’πλήτει’’ενώ ταυτόχρονα κουράζεται και η συνάρτηση αυτών έχει ως αποτέλεσμα ένα σκύλο που δεν εκδηλώνει εύκολα ανεπιθύμητες μορφές συμπεριφοράς.Βεβαίως η συμπεριφορά είναι κατι πολύ πολύπλοκο και δεν μας φθάνουν μία,δύο ή τρεις σελίδες για να μιλήσουμε γι αυτή αλλά προς το παρόν ας αρκεστούμε σε γενικές οδηγίες που θα μας βοηθήσουν να προσεγγίσουμε τον στόχο που δεν άλλος από:’’ευτυχισμένος σκύλος-ευτυχισμένος ιδιοκτήτης…’’

Η πειθαρχία είναι το δευτερο που αναφέρουμε κι η οποία θα λέγαμε ότι πηγάζει αφενός μεν απ’τη συνέπεια εκτέλεσης των εντολών υπακοής αφετέρου δε απ’τη σταση μας ως αρχηγού που κυρίως εκδηλώνεται(κι είναι μείζονος σημασίας) από τη στάση σώματος μας η οποία έχει σχέση βεβαίως με το αν πραγματικά πιστεύουμε αν είμαστε ή όχι αυτός που έχει το πάνω χέρι.Αν δεν το πιστευουμε ο σκύλος το αντιλαμβανεται εγκαίρως κι επειδή βασει ενστίκτου εχει μάθει να δινει καθημερινες μικρές μάχες για να μπορέσει να ανέβει ένα σκαλί στην ιεραρχία οδηγείται σε διαφορες μορφές ανυπακοής/ κυριαρχίας/επιβολής.Ειναι βεβαίως θέμα ‘ψυχολογίας’ και η εμπειρία ,είναι αυτή που θα μας βοηθήσει να υιοθετήσουμε στασεις ανάλογες των περιστάσεων.Το άλλο επιμέρους συστατικό,η υπακοή,είναι ταυτισμένο στο μυαλό των περισσότερων κυναγωγών με μια σειρα πέντε-έξι εντολών(heel,sit,down,stay,no,stand) και βεβαια δεν ξερω και ποσοι εξ αυτών αντιλαμβάνονται την σημασία της συνέπειας εκτελεσης.Βεβαίως οι εντολές αποτελούν κώδικα επικοινωνίας με το ζώο μας, αλλά η συνεπεια εκτέλεσης είναι αυτή που οδηγεί στην πειθαρχία.Επίσης κατά τη γνώμη μου θεωρώ προτιμότερο να έχουμε μονάχα μία ‘’εντολή θέσης’’(προτιμώ το down) , μία εντολή απαγόρευσης(π.χ. ‘’NO’’)και μια εντολή επιβραβευσης(π.χ. ‘’bravo’’) οι οποίες να είναι 100% αποτελεσματικές(99%...) παρά να αναλωνόμαστε σε 5-6 ή και παραπάνω εντολές που το ποσοστό εκτελεσης τους δεν ξεπερνά το 50 ή 60 τις εκατό(αυτό δεν αποτελει υπακοή αλλά μοιάζει με κοκκινο/μαυρο σε ρουλετα καζίνου ).Μαζί με τις τρεις εντολές χρησιμοποιούμε και τη σταση σώματος ως μέσο επιβολής (π.χ κυριαρχικο κοίταγμα,περιορισμό χώρου με το σώμα κτλ.) και οδηγούμε το σκυλι στο επιθυμητό .Για να το κατανοήσουμε φέρνω ένα παράδειγμα:θέλουμε να μάθουμε το σκύλο μας να μην περνάει την πόρτα του δωματίου μας.Κάθε φορά που εμείς περνάμε το κασωμα γυρνάμε πισω και με οδηγό το σώμα μας δείχνουμε στο σκύλο ότι πρέπει να σταματίσει στο όριο της πόρτας.Αν το ξεπεράσει τον οδηγούμε με το σώμα μας προς τα πισω και τον επανατοποθετουμε οσες φορες χρειαστεί.Χωρίς καν τη χρηση φωνητικών εντολων αν επειμείνουμε και δεν αφήνουμε ποτε ο σκύλος να περνάει την πορτα του δωματίου να’στε βεβαιοι ότι 9 στα 10 σκυλια θα το μαθουν αρκετα γρηγορα και θα σταματανε στο όριο.Αν βεβαίωςεχουμε στη διαθεσή μας και καποια εντολες τοτε μπορουμε να τον επανατοποθετουμε στο σημειο εξω από την πορτα χρησιμοποιωντας αυτες πραγμα που θα μας κανει πιο ευκολο το έργο μας.

Ας πουμε τώρα για τα χαδια.Τα χάδια είναι απαραίτητα ώστε να χτισουμε σχέση με το σκύλο μας και βεβαίως λειτουργούν ως επιβραβευση όταν προσπαθούμε να τον διδάξουμε κάτι.Κάποια μάλιστα σκυλιά μπορούν να κάνουν τα πάντα για ένα χάδι.Ομως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο σκύλος μας είναι ζώο και λειτουργεί με αγελαία ενστικτα γι αυτό πρέπει πρώτα να του επιβληθουμε ως αρχηγός και έπειτα όλα τα υπόλοιπα αν δεν θελουμε να μπουμε σε περιπετειες. Αυτός είναι ο λόγος που πρώτα φροντιζουμε να πειθαρχεί και μετα ασχολουμαστε με χαιδολογηματα(ας πουμε μια υπερβολη για να καταλαβετε:φανταστείτε να εχουμε δωσει δικαιωμα στο σκυλο μας και να μας γρυλιζει ή και δαγκώσει για να φαει κατι που κραταμε στα χέρια).Κι ας αναφερουμε και το εξης:καποια σκυλια(πολύ κυριαρχικά) πρέπει να χαιδεύονται ελάχιστα ως καθόλου καθώς η σχεση υπεροχής μας μπορεί να διαχωρίζεται με μια λεπτη κλωστή που είναι ετοιμη να σπάσει.Αλλιώς κινδυνευουμε ανα πάσα στιγμη καθώς αυτά τα σκυλια ισως γινουν επιθετικα όχι απλά για να δοκιμάσουν αλλά γιατί νομίζουν εκ των προταίρων ότι βρισκονται πανω από οποιοδήποτε άλλο είδος(πχ ανθρωπος).
Κλεινουμε λοιπόν όπως ξεκινησαμε με οδηγό το τρίπτυχο:εκτόνωση-πειθαρχεία-χαδια.Δεν λύνει όλα τα προβλήματα αλλά είναι η αρχή.