Αξιολόγηση σκύλου

Με αφορμή ένα ντοκιμαντέρ στην τηλεόραση θα μιλήσω για την αξιολόγηση ενός σκύλου μέσω της γλώσσας σώματός του.Πρέπει να τονίσουμε ότι χρειάζεται πολύ μεγάλη εμπειρία για να αποφανθεί κάποιος τι σκέφτεται ένας σκύλος την εκάστοτε στιγμή καθώς η συμπεριφορά κάθε σκύλου είναι στιγμιαία κι αλλάζει όταν οι συνθήκες του περιβάλλοντος αλλάζουν.Αυτό σημαίνει ότι αυτό το δευτερόλεπτο ο σκύλος είναι ανετος με χαλαρή σταση σώματος και το επόμενο δευτερόλεπτο σηκώνει την ουρά και γρυλλίζει γιατί τον κοιτάξαμε διαφορετικά ενώ το μεθεπόμενο δευτερόλεπτο ηρέμησε γιατί στρέψαμε το βλέμμα αλλού.Άρα πρέπει να’μαστε σε εγρήγορση να ερμηνέυσουμε τα σήματα που μεταδίδει οσκύλος με τη γλώσσα σώματος του και βεβαίως να διορθώσουμε την κινησιολογία μας (ή ερεθίσματα του φυσικού περιβάλλοντος) ώστε να αποφύγουμε καταστάσεις ή να επιτύχουμε στόχους αφού στην πραγματικόπτητα όλοι όσοι ασχολούμαστε με σκυλιά θελουμε να διδάξουμε συμπεριφορές ή να διορθώσουμε κάποιες από αυτές(έχει σημασία κατά τη γνώμη μου να χουμε ως φιλοσοφία εκπαίδευσης ότι αν πρώτα διδάσκουμε (σωστά) τότε θα χουμε λιγότερα προβλήματα να επιλύσουμε στο μέλλον.

Όλα ως εδώ μοιάζουν απλά και θα μπορούσε να πει κανείς ότι αν μάθουμε τη γλώσσα σώματος του σκύλου λύσαμε όλα τα προβλήματα.Αυτό δεν είναι ούτε η μισή αλάθεια καθώς εκτός απ΄το γεγονός ότι πρέπει να κοιτάζουμε λεπτομέρειες σε κλασματα του δευτερολεπτου,πρέπει επίσης να ενεργούμε ‘’σε χρόνο dt’’ (με σκυλίσιους κανόνες πράγμα όχι και τόσο εύκολο) και σαν να μην εφτανε όλο αυτό ερχονται οι επιστήμονες και μας λένε ότι ‘’ίδια΄΄σήματα του σκύλου άλλοτε σημαίνουν το ένα πράγμα κι άλλοτε σημαίνουν το άλλο.Σημείωσα τη λέξη ‘ιδια’ γιατί μπορεί να μοιάζουν ίδια αλλά να μην είναι και εξηγώ:στο ντοκιμαντέρ έδειξε ένα πείραμα που κάνανε με ένα σκύλο.Τον είχανε κλεισμένο σ’ένα θάλαμο στην μπροστινή πλευρά του οποίου υπήρχε μια μικρή τετράγωνη θυρίδα για να μπορεί να βλέπει.Έπειτα βάλανε να πλησιάζει προς το θάλαμο πότε ένα άτομο φιλικό και πότε ένα ξένο άτομο άλλοτε με φιλικές κι άλλοτε με ύποπτες κινήσεις.Παρατηρώντας από μια κρυφή κάμερα και αναλύοντας τα δεδομένα στον υπολογιστή διαπίστωσαν ότι η κίνηση της ουράς του σκύλου(που συνήθως πολλοί ερμηνεύουμε ως ‘χαρα’) σημαίνει απλά ότι ο σκύλος βρίσκεται σε ένταση.Κάποιες φορές είναι σε ένταση λόγω χαράς κι άλλες φορές βρίσκεται σε ένταση λόγω εγρήγορσης ως αντίδραση σε κάποιο ερέθισμα.Επιπρόσθετα τόνισαν η επιστήμονες ότι θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε τα συναισθήματα του σκύλου μόνο αν μπορούσε το ανθρώπινο ματι να δει σε αργή κινηση την κίνηση της ουρας ώστε να παρατηρήσει την γωνία ταλάντωσής της η οποία διαφοροποιείται και κλίνει προς συγκεκριμένη καταευθυνση ανάλογα με το τι νοιώθει ο σκύλος.

Επειδή λοιπόν δεν μπορούμε να παρατηρήσουμε τέτοιου είδους λεπτομέρειες θα αναφερουμε παρακάτω ένα σύστημα αξιολόγησης που περιλαμβάνει μια γκάμα από εικόνες του σώματος του σκύλου (τοποθετημένες ιεραρχικά με τη σειρα που πρέπει να τις κοιταξουμε)κι οι οποιες μπορούν συνολικά να μας μειώσουν τις πιθανότητες λάθους κατά την κρίση μας σε σχέση με την κατασταση του σκύλου:

Α)ενεργητικότητα σκύλου:το κοιτάζουμε πρώτο γιατί όσο πιο δραστήριο είναι ένα σκυλι(π.χ. ΜΑLINOIS) τόσο πιο γρήγορα αλλάζει κινήσεις και θέση και βεβαίως μπορεί να μας πλήξει με ενδεχόμενο δάγκωμα.

Β)παγωμένο ή χαλαρό σώμα :σφιγμένο ή παγωμενο σωμα σημαίνει στρες λογω καποιου ερεθίσματος(ανθρωπινου ή περιβάλλοντος) ενώ όσο πιο χαλαρό και ουδετερο είναι το σωμα φανερώνει άνεση.

Γ)ύψος κεφαλιού :αναλόγως αν είναι πιο ψηλα ή πιο χαμηλομένο το κεφάλι δείχνει τη σιγουριά του σκύλου(ενας σκύλος που δεν φοβαται θα σηκώσει περηφανα το αναστημα και το κεφάλι και θα κοιτάξει κατευθείαν την ενδεχόμενη απειλή ή θα περπατήσει εξίσου περήφανα και άνετα ακόμη και σε άγνωστο περιβάλλον.

Δ)σώμα σκύλου :αν ο σκύλος χαμηλώνει το σώμα σε σχέση με την οριζόντιο του ακρώμιου(είτε το μπροστινό είτε όλο το σώμα) τότε πάλι αποτελεί σημάδι ανησυχίας,στρες ή φόβου.

Ε)κινησεις ποδιών: προσέχουμε για τυχόν διστακτικό βαδισμα ή σηκωμα ποδιού (το σήκωμα μπορεί να σημαίνει εγρήγορση αλλά μπορεί να υποδηλωνει και παθητική στάση γι αυτό και βλέπουμε τις προηγούμενες τεσσερεις κατηγορίες και παρατηρούμε π.χ. το κεφάλι:είναι τα αυτιά σηκωμένα ή είναι σπασμένα;)

ΣΤ)ουρά :η σηκωμενη κτακόρυφη ουρά σημαίνει κυριαρχία αλλα από μονη της δεν μπορει να μας καταστήσει σαφες σε τι κατασταση βρίσκεται ο σκύλος. παράδειγμα:μια ορθωμένη αλλα με καμπύλη ουρα κρύβει ανασφάλεια γι αυτό πρέπει να ανατρέξουμε στις προηγούμενες κατηγορίες.Επίσης στην αρχή του αρθρου σας μιλήσαμε για το παράδειγμα του σκύλου που κουνάει την ουρά του.

Τα παραδείγματα του Ε και του ΣΤ μας δείχνουν πως με παρόμοιο τρόπο πρέπει να ιεραρχουμε τα σημάδια κατά την αξιολόγηση και να ξεκινάμε από το Α και όχι από το ΣΤ και βεβαίως δεν πρέπει να απομονώνουμε τα σημάδια αλλά να βλεπουμε το σκύλο συνολικά.